VAP LAW REPORT FEBRUARY 2017
ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ
Η ποδηλασία ως εναλλακτική μορφή τουρισμού – Δημιουργείστε οι ίδιοι το έδαφος για την ανάπτυξη της ποδηλασίας και του ποδηλατικού τουρισμού στην Ελλάδα!
Έχετε αναρωτηθεί πώς θα ήταν να κυκλοφορεί το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού ή οι επισκέπτες της χώρας μας με ποδήλατο; Η βελτίωση, τόσο σε επίπεδο ζωής, περιβάλλοντος αλλά και υγείας, θα ήταν αλματώδης. Παρατηρούμε ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στη Γαλλία και στην Ολλανδία, προωθείται ιδιαίτερα αυτό το μοτίβο ζωής, παρέχοντας τις κατάλληλες υποδομές, όπως ποδηλατοδρόμους, ειδικές θέσεις στάθμευσης για τα ποδήλατα και ενοικίαση ποδηλάτων από τους Δήμους.
Ακόμα πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της «φιλοσοφίας» αποτελεί η Αυστρία, η οποία πρωταγωνιστεί στον τομέα του ποδηλατικού τουρισμού, δίνοντας έμφαση σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες, που παρέχονται σε τουρίστες, που ταξιδεύουν με ποδήλατο από πιστοποιημένα ξενοδοχεία («bike friendly hotels») ή αναψυκτήρια που βρίσκονται κατά μήκος των ποδηλατικών διαδρομών. Οι ποδηλατικές διαδρομές δε διαμορφώνονται κατά τρόπο έτσι ώστε να συνδυάζεται η φυσική άσκηση με την επίσκεψη αξιοθέατων του τόπου.
Γιατί όμως η Ελλάδα υστερεί σε αυτόν τον τομέα; Λόγω των περιορισμένων κρατικών κονδυλίων ή/και του μικρού αριθμού σχετικών επενδύσεων;
Η προφανής αυτή απάντηση θα μπορούσε να αλλάξει, εάν υπήρχε καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τη δυνατότητα επιδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση πληθώρας έργων σχετικών με την ποδηλασία (από μεγάλα έργα υποδομής μέχρι καμπάνιες προώθησης), ενώ αφορούν τόσο σε δημόσιους φορείς, όσο και σε ιδιωτικές εταιρείες σχετικές με τον τουρισμό, ξενοδοχειακές μονάδες κ.ά.. Οι τομείς που συνδέονται με ποδηλατικά έργα και μέσω αυτών δύνανται να επιλεχθούν προς χρηματοδότηση, είναι ιδιαίτερα οι τομείς της μεταφοράς, της ενέργειας, του περιβάλλοντος, της υγείας, της περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και του τουρισμού.
Η ποδηλασία ως εναλλακτική μορφή τουρισμού παρουσιάζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- προστασία του φυσικού περιβάλλοντος,
- αποφυγή των κλασσικών τουριστικών προσφορών,
- διατήρηση των οικοσυστημάτων,
- αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τα πολιτιστικά μνημεία,
- επίλυση του προβλήματος του εποχιακού τουρισμού κ.λπ.
Τα «bike friendly hotels» – Πλεονεκτήματα για ξενοδοχεία και ξενοδόχους.
Παραδείγματα Αυστρίας, Γερμανίας, Ιταλίας.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα ποδηλατικού τουρισμού αποτελούν η Αυστρία, η Γερμανία και η Ιταλία, όπου υπάρχουν ήδη τα λεγόμενα «bike friendly hotels» (βλ. ενδεικτικά www.italybikehotels.com) και παρέχονται ειδικές υπηρεσίες σε ποδηλάτες, όπως φύλαξη ποδηλάτων, δυνατότητα επισκευής τους, πλυσίματος και στεγνώματος ποδηλατικού ρουχισμού, ειδική διατροφή για ποδηλάτες κ.λπ.
Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα, σε ξενοδοχεία που επιθυμούν να φιλοξενούν ποδηλάτες, λαμβάνοντας την ειδική πιστοποίηση ως «bike friendly hotel», διευρύνοντας έτσι το πελατολόγιό τους και περαιτέρω επεκτείνοντας τη σεζόν φιλοξενίας, αφού οι ποδηλάτες προτιμούν εποχές πιο δροσερές από τους καλοκαιρινούς μήνες.
Βλ. σχετικώς τους πολύ ενδιαφέροντες συνδέσμους για τον ποδηλατικό τουρισμό στην Αυστρία:
http://www.traisentalradweg.at/radfreundliche-betriebe και
http://www.weinviertel.at/radfreundliche-betriebe αντίστοιχα.
Πληροφορίες για την οικονομική περίοδο 2007 – 2013
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση διέθεσε περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ σε ποδηλατικές δράσεις.
- Ουγγαρία, Πολωνία, Δημοκρατία της Τσεχίας και Γερμανία ξόδεψαν πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ. Εκτός από αυτές τις 4 χώρες, επωφελήθηκαν και άλλες από τις κοινοτικές επιδοτήσεις με σκοπό να υιοθετήσουν ποδηλατικές δράσεις με πολύ θετικά και αξιόλογα αποτελέσματα.
«Στη νέα οικονομική περίοδο 2014 -2020, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.) έχει θέσει ως στόχο να χρηματοδοτηθούν δράσεις όπως: (i) η κατασκευή νέων ποδηλατοδρόμων, (ii) η σήμανση νέων ποδηλατικών γραμμών και (iii) η βασική ποδηλατική εκπαίδευση για Ευρωπαίους πολίτες. Δημιουργήστε οι ίδιοι το έδαφος για μια νέα μορφή εναλλακτικού τουρισμού της ποδηλασίας στην Ελλάδα.»
Κρίσιμο ερώτημα: Πώς θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν έργα για την ποδηλασία;
Η επιδότηση για ποδηλατικά έργα από την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να επιτευχθεί είτε μέσω εθνικών προγραμμάτων των κρατών-μελών (π.χ. μέσω των προγραμμάτων «ΕΣΠΑ»), είτε μέσω προγραμμάτων διαχειριζόμενων απευθείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους εκτελεστικούς οργανισμούς.
Επίσης, θα μπορούσαν να υπάρξουν ακόμη και ιδιωτικές πρωτοβουλίες, λ.χ. συμπράξεις ξενοδόχων, εταιρειών ενοικίασης ποδηλάτων, τουριστικών γραφείων, που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσεων μέρος των εξόδων της χάραξης δρόμων, οδικής σήμανσης και εξόδων marketing.
Ποια είναι τα διαθέσιμα προγράμματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά την περίοδο 2014-2020;
Η διαχείριση των κοινοτικών επιδοτήσεων γίνεται σε διάφορα επίπεδα:
Α) Ευρωπαϊκού επιπέδου προγράμματα τα οποία διανέμονται άμεσα διαμέσου των Ευρωπαϊκών Ινστιτούτων. Μερικά από αυτά είναι τα εξής:
- Το Πρόγραμμα Ενώνοντας της Ευρώπη συνήθως χρηματοδοτεί προγράμματα σχετικά με το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (TEN-T). Έτσι μία ποδηλατική πρωτοβουλία που προωθεί την ανάπτυξη της μεταφορικής υποδομής μπορεί να θεωρηθεί σχετική με το πρόγραμμα TEN-T.
- Το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 στοχεύει στην υποστήριξη των καινοτομιών και των ερευνών σε διαφόρων ειδών δραστηριότητες, μερικές από τις οποίες αναφέρονται στην ποδηλασία.
- Το πρόγραμμα COSME στηρίζει πρωτοβουλίες σχετικές με τις εταιρίες και των τουρισμό. Ποδηλατικά προγράμματα είναι δυνατόν να προωθούν την ανταγωνιστικότητα μεταξύ των ποδηλατικών εταιριών και εξίσου τον ποδηλατικό τουρισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
- Το πρόγραμμα LIFE ασχολείται με την περιβαλλοντική και κλιματική αλλαγή με αποτέλεσμα να ενισχύεται από την Ε.Ε. κάθε δράση που προωθεί αυτή τη γενικότερη πολιτική.
- Το πρόγραμμα Erasmus+ και το πρόγραμμα η Ευρώπη για τους Πολίτες είναι το αρμόδιο μέσο στήριξης μιας ευρύτερης υιοθέτησης της ευρωπαϊκής αντίληψης και του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής στο σύνολό της, προωθώντας καμπάνιες, γεγονότα και άλλα «ήπια» μέτρα.
Β) Τα Υπερεθνικά και Διασυνοριακά Προγράμματα είναι υπό την κοινή διαχείριση των κοινοτικών ινστιτούτων και των διαφόρων κρατών μελών και περιφερειών.
Για παράδειγμα:
Μέσα από τα προγράμματα INTERREG ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ των γειτονικών κρατών. Συγκεκριμένα, τα εν λόγω προγράμματα ενισχύουν έργα που περιλαμβάνουν την δράση των αρχών και των Μ.Κ.Ο. από δύο ως τρεις γειτονικές χώρες. Η εφαρμογή των ποδηλατικών δραστηριοτήτων είτε πρόκειται για μέτρα υποδομής, είτε για ηπιότερα όπως είναι οι κοινές καμπάνιες, είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν σε ένα έργο που υιοθετήθηκε από γειτονικές χώρες με σκοπό να βελτιώσουν τον τρόπο ζωής τους.
Γ) Η διαχείριση του μεγαλύτερου μέρους των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, που χορηγούνται μέσω προγραμμάτων από τα αρμόδια κοινοτικά ταμεία με σκοπό τα διάφορα ποδηλατικά έργα, ανήκει στις εθνικές και περιφερειακές αρχές. Ειδικότερα, τα μεγαλύτερα αυτά ταμεία είναι:
- Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης(Ε.Τ.Π.Α.) για την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη,
- Το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο(Ε.Κ.Τ.) για την κοινωνική ένταξη και την ορθή διακυβέρνηση,
- Το Ταμείο Συνοχής(Τ.Σ.) για την οικονομική σύγκλιση από λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές,
- Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (Ε.Γ.Τ.Α.Α) και
- Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας(E.Τ.Θ.Α.).
Παραδείγματα ποδηλατικών έργων τα οποία στηρίχθηκαν από την Ε.Ε. κατά την περίοδο 2007- 2013
- Άμεσες επιδοτήσεις από τα κοινοτικά ινστιτούτα
Brenner Pass Bicycle Trail
Λόγω της σημαντικής αναβάθμισης της σιδηροδρομικής γραμμής ανάμεσα σε Αυστρία και Ιταλία, ένα μέρος του υπάρχοντος σιδηροδρόμου δεν χρειαζόταν πλέον, και έτσι μετατράπηκε σε ποδηλατοδρόμο. Αυτό το έργο χρηματοδοτήθηκε από το TEN–T (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών).
PRESTO
Το έργο PRESTO εστίασε στην ικανότητα των ποδηλατικών πολιτικών διαφόρων ευρωπαϊκών πόλεων για την εξάλειψη των εμποδίων που αφορούν στην ανάπτυξη πραγματικής ποδηλατικής κουλτούρας. Συμπεριελήφθησαν δελτία πληροφόρησης, εργαστήρια και online μαθήματα εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Ευφυής Ευρώπη για την Ενέργεια (Intelligent Energy Europe (DG ENV).
- Επιδοτήσεις από Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ταμείο Συνοχής
Bridge of Freedom
Κατασκευή ποδηλατικής γέφυρας και δρόμου 1 χλμ ανάμεσα σε Αυστρία και Σλοβακία, με κόστος 5 εκατομμυρίων ευρώ. Το εν λόγω έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Διασυνοριακή Συνεργασία μεταξύ Αυστρίας και Σλοβακίας (Slovak–Austrian Cross–Border Cooperation Programme 2007-2013).
MOL Bubi Cycle Hire Scheme, Budapest
Αυτό το έργο είναι ο καινούριος τρόπος δημόσιας μεταφοράς στη Βουδαπέστη ο οποίος αποτελείται από 76 σταθμούς σύνδεσης και 1.100 ποδήλατα.
- Επιδοτήσεις από Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης
Cycling Without Borders
Ένα μεικτό εγχείρημα συνεταίρων στο Λουξεμβούργο, στη Γερμανία, στη Γαλλία ενώνοντας και προωθώντας τον υπάρχοντα ποδηλατικό δρόμο στην περιοχή γύρω από τη Moselle και τους ποταμούς Saar και Sûre.
Cycle route along the Somme Canal
Το εν λόγω διφασικό έργο υποδομής αποτελείται από περίπου 47 χλμ ποδηλατικής υποδομής κατά μήκος του ιστορικού Historic Somme Canal, στην περιφέρεια Picardy της Γαλλίας.
- Επιδοτήσεις από Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ)
Cycling, fishing and ecotourism in Calarasi County
Η ένωση «Calarasi County Administrative–Territorial Unit» στη Ρουμανία έλαβε στήριξη για τη δημιουργία 4 ποδηλατικών διαδρομών και ένα κύκλωμα αλιείας για την προώθηση του κάλλους του Δούναβη.
Πώς όμως υποβάλλω αίτηση για επιδότηση;
Τελικά, η πιο σημαντική ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί από τους ενδιαφερόμενους πριν την αίτησή τους είναι: «Τι θέλετε να πετύχετε;». Δεν είναι αρκετό να αιτηθείτε απλά την επιχορήγηση, θα πρέπει πρωτίστως να έχετε ήδη χαράξει ένα επιχειρησιακό πλάνο στο οποίο θα περιγράφονται οι αιτούμενες δραστηριότητες, οι προβλεπόμενοι στόχοι και ενδεικτικό κόστος.
Για παράδειγμα:
- Κατασκευή 100 χιλιομέτρων καινούριων ποδηλατοδρόμων, ή
- Σήμανση ποδηλατικών δρόμων, ή
- Ποδηλατική εκπαίδευση για 100.000 Ευρωπαίους πολίτες
Η αίτηση για το έργο πρέπει να πληροί τα κριτήρια επιλογής και τις επενδυτικές προτεραιότητες των αρμόδιων διαχειριστικών αρχών, όπως αυτές ορίζονται στις εκάστοτε προσκλήσεις τους. Η επιτροπή θα αξιολογήσει την πρόταση και θα αποφασίσει για την αποδοχή της αίτησης και τη χορήγηση της επιδότησης.
Συνοψίζοντας τα ανωτέρω, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει πληθώρα ευκαιριών χρηματοδότησης και ιδιαίτερα οι ευκαιρίες χρηματοδότησης ποδηλατικών προγραμμάτων στην Ελλάδα είναι όψιμες. Θα πρέπει να προσέξετε κατά την διαμόρφωση της αιτήσεώς σας, καθώς η υπαγωγή σας σε ένα τέτοιο επενδυτικό πρόγραμμα είναι έργο που χρειάζεται εξειδικευμένες νομικές και τεχνικές γνώσεις.
[Το παρόν άρθρο αποτέλεσε εισήγηση-παρουσίαση του γραφείου μας σε ενημερωτική εκδήλωση την 18.09.2015, που οργανώθηκε από και υπό την αιγίδα του Εμπορικού Τμήματος της Αυστριακής Πρεσβείας “Advantage Austria” στους χώρους του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), όπου κλήθηκαν να παραστούν αναγνωρισμένοι σύμβουλοι από την Αυστρία, με εξειδίκευση στον ποδηλατικό τουρισμού.]
Σημείωση: Η παραπάνω καταγραφή των διατάξεων είναι ενδεικτική και περιληπτική και αποσκοπεί στη γρήγορη ενημέρωσή σας σε σχέση με το νομικό πλαίσιο. Η τυχόν υπαγωγή σας στις παραπάνω διατάξεις και οι προϋποθέσεις αυτής της υπαγωγής αποτελεί αντικείμενο μιας πληρέστερης ανάλυσης για την οποία απαιτείται η συνδρομή εξειδικευμένων νομικών συμβούλων.
ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
ο περιεχόμενο αυτού του newsletter δεν αποτελεί νομική ή φορολογική συμβουλή και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τέτοια. Σε περίπτωση που χρειάζεστε συμβουλές για προσωπικές σας ανάγκες, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Η αναπαραγωγή και η μετάφραση για μη εμπορικούς σκοπούς αυτού του newsletter επιτρέπεται, υπό τον όρο ότι γίνεται αναφορά στην πηγή, ενημερώνεται ο συντάκτης VAP LAW OFFICES (Βίκυ Αθανάσογλου) και κοινοποιείται σε αυτόν αντίγραφο.
Είµαστε στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση ή/και πληροφορία.
VAP LAW OFFICES, ATTORNEYS-AT-LAW/ LEGAL CONSULTANTS/ MEDIATION
ATHENS ǀ 4 KARAGIORGI SERVIAS STREET, GR 105 62 ATHENS
DÜSSELDORF / 91 PRINZ-GEORG STREET, G 404 79 DÜSSELDORF
T +30 210 3254237 E-MAIL / [email protected] www.vaplaw.eu